Waardevol zijn in relaties
Mensen die zich niet waardevol voelen in de ogen van anderen, komen komen vaak voor relatietherapie in mijn praktijk. Hun waarde ontstaat uit zichzelf en hun relaties met anderen. In dit artikel lees je hoe contextuele therapeuten nadenken over de vraag “hoe relaties waardering beïnvloeden?”.
“Afgelopen zondag bijvoorbeeld, dan breng ik een ontbijtje op bed. Dan pers ik sinaasappelen, zet ik verse muntthee, kook ik eitjes en heb ik croissantjes. Nou, dan krijg ik om mijn oren dat ik haar niet ken. Want ze eet ‘s ochtends altijd yoghurt met fruit. Nou dat weet ik ook wel. Daarom had ik juist eens iets lekkers gemaakt. Maar dat is dan weer niet goed. Nou, dan probeer ik op den duur ook niet meer.” Leen is even stil. “Is dat een moment waarin je jezelf onzeker voelde?” Leen knikt. “Ik vraagt me dan af: ben ik dan niet goed genoeg voor jou?”
Waardevol verschillen in een relatie
Je bestaat, doordat je verbonden bent met anderen. In relaties ben je verantwoordelijk voor jouw belangen én die van de ander. Balanceren bij verschillen kan alleen wanneer je de verschillen erkent. Het dialoog is een goede tool om verschillen te zien. Door het dialoog over belangen, maak je zichtbaar wat eerlijk is in een relatie met jou.
Misschien vind je het lastig om eerlijk te zijn over jouw belangen. Het roept misschien angst voor het verlies van de relatie en eenzaamheid op. Dan ben je wellicht geneigd om je eigen individu op te geven. Contextuele therapie steunt je in het dialoog om je emoties te verdragen en vrijer te zijn in relaties.
Waardevol zijn in een relatie
Geven van en vragen om gedrag dat de relatie dient, is waardevol voor de relatie met jouw geliefden. Als je die waarde erkent, dan krijgt de intrinsiek gemotiveerde gever en jij als dankbare ontvanger waarde. Daarna mogen jullie samen rekenen op, en vragen om, gedrag van de ander dat waardevol is voor de relatie. Er ontstaat en rechtvaardige wisselwerking. Vragen kan zonder een vervelend onwaardig gevoel. Doordat je gepast geeft, mag je de ontvanger vragen om gepast terug te geven. De betekenis van jullie relatie bepaald wat gewenst en passend is.
In dialoog gaan over passend geven
Hoe je jezelf ziet en hoe de ander je ziet, dat ontstaat tussen jullie samen. Het ontstaat in jullie gedrag in de relatie. Een gesprek hierover bevestigd dus wie jullie zijn voor elkaar. Voldoende waarde opbouwen, zorgt ervoor dat mensen verschil kunnen verdragen. Dialoog voeren, waarde geven en verschillend zijn, gaan hand in hand in de vorming van jouw persoonlijkheid.
Niet gewoon heel veel geven
Waarde geven is geen boekhoudkundig trucje waarbij je jouw hand op kan houden als je heel veel gaf. Geven telt pas als het intrinsiek is, past bij de relatie en bij de wijze waarop jullie elkaar zien. Je geeft dus wat kan en gewenst is. Op die manier kan de ontvanger jouw gift daadwerkelijk met plezier ontvangen. Als jullie om en om passend geven, dan slaat de weegschaal niet langdurig uit. Dat is goed voor jullie relatie en persoonlijk welzijn.
Wel gegeven, niet ontvangen
Gevend gedrag dat onopgemerkt, ontkent, of belachelijk gemaakt wordt, schaadt mens en relatie. Toch komt dit voor. Daarom is het goed dat je jouw gift ook zelf passend op waarde schatten en niet enkel afhankelijk bent van de dank van de ander. Je eigen waardevolle gedrag waarderen, ook als de ander dat niet ziet, is een belangrijke kunst. Het gereedschap voor deze kunstvorm is wederom het dialoog. Met het dialoog wordt ontvangen zichtbaar en waardevol.
Het gevaar van betaald zetten
Het is pijnlijk wanneer je dierbaren jou niet zien, je uitbuiten of steeds benoemen wat je níet gaf. Vanuit die pijn is het menselijk om anderen net zo te behandelen. Probeer dat niet te doen. Hiermee reduceer je jezelf tot slachtoffers. Je begint hiermee een ketting van destructieve relaties waarbij eerdere slachtoffers nieuwe slachtoffers maken. En je verspeelt hiermee je eigen kans op zelfwaarde, zelfvertrouwen en vertrouwen in anderen. Ook hier biedt het dialoog de kansen.
Kies, lees, leef.
Jezelf waardevol voelen
Zoek je na het lezen van dit artikel naar meer inspiratie voor thuis? Bestel dan de inzichtkaarten. Deze sporen je aan om meer te denken in de lijn van dit artikel. Of bekijk de online trainingen of andere artikelen.
Zoek je begeleiding in het dialoog van een derde? Dan is het een goed idee om een afspraak te maken met een contextueel therapeut.
In de praktijk van Mirella Brok in Made